Skip to main content
Terug naar startpagina

Ergo
therapeut

Iedereen verdient het om mee te kunnen doen

Wat is een ergotherapeut

Een ergotherapeut zoekt naar manieren om iemand in staat te stellen weer activiteiten uit te kunnen voeren die belangrijk voor hen zijn.

Dit kan betekenen dat:

Voor de betekenis van het woord 'ergotherapeut' kijken we even naar andere talen.
In het Grieks vertaald Ergo zich naar: Werk of handeling. Een ergotherapeut richt zich dus op iemands vermogen om te werken en handelen.

In het Latijn vertaald Ergo zich naar dus...

Ik ben dus therapeut.

Ergotherapeutisch gesprek tussen therapeut en cliënt Persoon met een telefoon in haar ene hand en een taststok in haar andere hand. Ze heeft een geleidehond bij zich en een zonnebril op Persoon in een ziekenhuisbed die aan het gamen is man in een rolstoel met een hond op schoot, kijkt uit over zijn tuin

Mijn ergotherapie

Ergotherapie is voor mij een gedachtegang. Een manier van denken en spreken die een holistisch beeld van cliënten promoot.

Vanuit de opleiding leer je het menselijke doen en laten te analiseren en te begrijpen via modellen. Het CMOP-E en het PEO-P (laat de afkortingen maar voor wat ze zijn) zijn de twee belangrijkste. Deze modellen richten zich op de persoon, hun omgeving, hun activiteiten en hun motivatie. Dan komt ook altijd nog het International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF) langs. Dit model wordt als universeel model gebruikt in de zorg en geeft herkenning bij alle diciplines voor het beschrijven van het functioneren van cliënten en omliggende factoren. Hoewel ik niets meer bewust doe met deze modellen, wordt mijn gedachtegang er wel door gevormd.

Als ergotherapeut heb je een enorme hoeveelheid redeneringsvaardigheden en een hoop medische kennis. Als je redeneert met medische kennis, noemt met dit heel mooi (maar ook onnodig) klinisch redeneren...
Echter, in mijn werkzame jaren heb ik een verschil gezien in denkwijze tussen mij en enkele van mijn collega ergotherapeuten. Een vaardigheid die ik zelf erg belangrijk vindt om als ergotherapeut relevant te blijven. Als er zoiets bestaat als 'klinisch redeneren', zou je dit 'technologisch redeneren' kunnen noemen

De moderne ergotherapeut

Een ergotherapeut zoekt naar passende manieren om mensen weer mee te laten doen. In de 21ste eeuw betekend dit dat er al snel wat technologie aan te pas komt. Computers, smartphones en andere apparaten zijn niet meer weg te denken uit ons leven. In de zorg wordt al snel gesproken over Zorgtechnologie. Er is een onderscheid te maken tussen reguliere technologie en zorgtechnologie. Het verschil hiertussen is voor mij wezelijk en belangrijk.

Zorgtechnologie

Zorgtechnologie is een hip woord voor digitalisering van de zorg. Het staat voor mij ietwat gelijk aan wat serious gaming is in verhouding tot gaming. Het is ontwikkeld specifiek voor een sector (in dit geval de zorg) en dient één of enkele specifieke doelen. Zorgtechnologie is gemaakt om te meten, verbeteren, registreren of toegang geven. vallen. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld een elektronische patiëntendossiers, vitaliteitsmeters, valsensoren, sonar afstandsmeters voor slechtzienden en andere specifiek voor een doel(groep) gemaakte producten. De markt voor deze producten is vaak beperkt, wat het vaak ook heel duur maakt.

Technologie

Als ik het over technologie heb tijdens mijn werk als ergotherapeut, heb ik het over alle 'hedendaagse' ontwikkelingen. Dit bestaat met name uit consumenten-elektronica, software en diensten. Denk aan een smartwatch, gamecontrollers, sensoren, beeldbellen, herkenningssoftware en uiteraard veel meer. Producten of diensten die zijn ontwikkeld voor gebruikersgemak, plezier of om een behoefte (of trent) te vervullen. Deze producten zijn meestal niet ontwikkeld met mensen met een beperking in gedachten, maar zijn ontwikkeld voor een zo groot mogelijke groep. Hierdoor zijn de kosten vaak minder hoog.

Het begrijpen en gebruiken van zorgtechnologie is voor mij voorwaardelijk om je werk goed te kunnen doen in deze tijd. Algemene technologie is een ander verhaal. Dit is waar het technologisch redeneren om de hoek komt kijken.

Het is niet mogelijk om voor elke hulpvraag die je tegen komt een specifieke technologie te maken die dit probleem oplost. Dit is veel te duur, en waarschijnlijk ook niet gebruiksvriendelijk. Als ergotherapeut is daarom nodig dat je buiten de 'zorgtechnologiekaders' kan denken en de kracht van reguliere technologie gaat. opzoeken. Er zijn twee voorbeelden die sprekend zijn in mijn werkt bij Bartiméus.

Smartphone

Een heel voor de hand liggende algemene technologie die zich ontzettend goed leent als hulpmiddel is een smartphone. Dit komt met name door de apps die er op gezet kunnen worden, de verbinding met internet en de camera en microfoon die er op zit. Hierdoor kan men QR-codes scannen, teksten voor laten lezen, berichten typen door er tegen te praten, beelden laten beschrijven vanaf een foto, navigeren door onbekende plekken en nog heel veel meer.
Smartphones zijn ook heel makkelijk te koppelen aan toetsenborden, braille apparatuur, hoorapparaten of schakelbediening en hebben ze ook voor mensen die niet (goed) kunnen zien veel spraak opties.
Dit maakt een smartphone één van de meest toegankelijk ontworpen apparaten met een enorm vermogen om mensen meer vrijheid en zelfredzaamheid te bieden.

Fiets achteruitkijkrader

Een smartphone is uiteraard makkelijk, maar meestal ligt een oplossing niet zo voor de hand als dat.
Stel je voor, jij bent ernstig slechtziend geworden. Je wil graag actief blijven en wil daarom graag naar buiten, bijvoorbeeld om even boodschappen te doen. In de plaats waar jij woont rijden uiteraard ook auto's en zal je een aantal keren moeten oversteken om bij de supermarkt te komen. Er is alleen één probleem, jij ziet de auto's niet goed aankomen.
Dit is een situatie die ik binnen Bartmiéus op wekelijkse basis tegen kwam.

Normaal gezien wordt een persoon die dit overkomt getraint om het verkeer zonder zicht beter te kunnen inschatten, maar het komt ook voor dat dit niet goed lukt. Als therapeut aan jou de taak om een andere manierte zoeken waardoor deze persoon beter kan inschatten of het veilig over te kunenn steken. Hier start mijn Technologische redenatieproces, bijvoorbeeld met de vraag: Welke technologie kan verkeer 'zien'?

Het antwoord kan zijn: Sonar of infrarood (tegenwoordig ook computervision). Beide technologieën die gebruikt worden om afstandden te meten. Hiermee zou bepaald kunnen worden of er een auto aanwezig is of niet, maar kan nog niet gepalen of een auto naar je toe komt of dat deze gewoon geparkeerd staat...

De tweede vraag is: Welke apparaten bestaan er die van deze technologie gebruik maken op een manier die zinvol is voor de persoon die wil weten of het veilig is om over te steken?

Na wat internet zoekwerk (destijds was AI nog geen ding) kwam ik er achter wielrenners een apparaat gebruiken om het verkeer van achter hen in de gaten te houden, namelijk de fiets achteruitkijkradar. Deze kan gekoppeld worden aan je smartphone, die meldingen geeft wanneer er een voertuig achter de fietser is.

Super handig! In paats van op de fiets zou ik kunnen kijken of deze sensor ook in de hand werkt, hoe betrouwbaar het eigenlijk is, en of de signalen duidelijk genoeg waren om bruikbaar te zijn om je eigen veiligheid te kunnen bepalen.

Het antwoord was gelukkig: Ja! Het apparaat registreerde of auto's van de kant kwamen waar deze persoon de sensor heen richte en gaf helder aan of er verkeer aankwam of niet. Aan de hand hiervan kon de oversteek gemaakt worden.

Technologisch Redeneren

Uiteraard blijft het hier niet bij. Afhankelijk van een hulpvraag zijn oplossingen makkelijker of moeilijker. Denk bijvoorbeeld ook aan iets simpels als een weekschema app om overzicht te behouden, of een recorder op je smartphone om een boodschappenlijstje in te spreken, maar ook aan slimme lampen om moeilijk bereikbare lichtknoppen bereikbaar te maken, een luxsensor die automatisch de zonwering naar beneden doet om lichthinder te voorkomen of het instellen van een POI (point of interest) in Waze of ander navigatie app, die jouw op die specifieke plek een instructie of herinnering geeft op je mobiel.

Zeker met de spurt die AI (artificial inteligence) nu maakt, wordt het vinden van deze oplossingen een stuk makkelijker. Dit enkel door of de juiste vragen te stellen of door AI als oplossing zelf in te zetten.

Deze manier van redenering is naar mijn idee een basisvaardigheid van de 21ste eeuw. Een vaardigheid die van groot belang is om je snel ontwikkelende behoefte van cliënten tegenoet te komen. Nu helaas nog iets wat mij onderscheidt, maar wat de zorg meer zou moeten hebben in.

Een bijkomend voordeel van technologisch redeneren is het computational thinking of de digitale geletterdheid. Een vaaridheid die algemene omgang met software versterkt en daarmee werkefficiëntie vergroot.
Met digitale geletterd heid wordt logisch nadenken over technologie vanzelfsprekend.

'Een onmisbare vaarigheid voor de toekomstbestendige therapeut.'